Overslaan en naar de inhoud gaan
Bastiaan Woudt
Bastiaan Woudt

Bastiaan Woudt

De talentvolle fotograaf Bastiaan Woudt (1987) heeft, zonder enige ervaring of formele opleiding, razendsnel bekendheid verworven in de wereld van de hedendaagse fotografie. Zijn signatuur is herkenbaar, sober, abstract en toch scherp, met een sterke nadruk op details. Zijn voorkeur voor klassieke onderwerpen en stijlen is duidelijk zichtbaar in de portretten die hij maakt. Hij maakte fotoseries van zijn reizen naar Marokko en Mukono (Oeganda) en van zijn expeditie naar Nepal. In 2014 ontving Bastiaan een nominatie voor de SO Awards, in 2015 werd hij uitgeroepen tot New Dutch Photography Talent en in 2016 bestempelde het British Journal of Photography hem als een van ‘the ones to watch’.

Bastiaan, je hebt een studie Hotel- en Eventmanagement gevolgd aan een particuliere school maar besloot al tijdens de opleiding dat je fotograaf wilde worden. Dat is een bijzondere wending.

Mijn broer was destijds chef-kok, samen met hem wilde ik een horecaonderneming starten. Voor de opleiding Hotel Management aan de Hotelschool in Den Haag werd ik afgewezen, dus ging ik de opleiding volgen aan een particuliere Hogeschool. Tijdens mijn opleiding, ik was net 22 jaar, werd mijn oudste zoon geboren. Ik realiseerde mij dat de combinatie van werken in de horeca en kinderen voor mij niet ideaal was. Maar een particuliere opleiding is duur, bovendien leerde ik veel over ondernemen in het algemeen, dus ik maakte de opleiding af.  

Na de geboorte van mijn zoon kocht ik een camera om de momenten met hem vast te leggen. Dat is uiteindelijk een beetje uit de hand gelopen, fotografie pakte mij totaal. Nadat ik mijn zoon in alle facetten vastgelegd had, ging ik foto’s maken van landschappen, woningen en interieurs. Zo ontdekte ik dat vooral het fotograferen van mensen mij intrigeerde. Door boeken te bestuderen en musea en beurzen te bezoeken heb ik mijzelf min of meer opgeleid. Ik werkte destijds als dj en mijn vrienden uit die wereld vroegen mij foto’s van hen te maken voor flyers en advertenties. Na een tijdje kocht ik een goede flitsset en ging ik van alles uitproberen. Ik maakte portretten en bewerkte de foto’s, langzaam kwam ik waar ik wilde zijn.

Na mijn afstuderen moest ik beslissen wat ik wilde gaan doen. Economisch zaten we in een crisistijd en een baan vinden in de horeca was lastig. Inmiddels had ik twee kinderen, ik besloot een jaar uit te trekken om mijzelf te ontwikkelen als fotograaf en een inkomen te realiseren. Fotograaf Cees Noort had mijn werk gezien op een expositie en wij kwamen met elkaar in contact. Zijn fotostudio was beschikbaar, deze maakte indruk op mij en ik besloot de benedenverdieping te huren voor een jaar.  

In de fotostudio richtte ik mij op portretfotografie en ik liet het fotograferen van landschappen los. Ik bracht flyers rond en bezocht bedrijven om bekendheid te verwerven. Voor mijn eerste betaalde opdracht, een portret, kreeg ik € 100,00 betaald. Er stonden allerlei lampen in de studio, maar ik had geen idee hoe ze werkten, dus belde ik Cees Noort. Cees zei; ‘Bastiaan, het is heel eenvoudig. Je zet een lamp aan en maakt een foto. Als het te donker is, zet je hem harder. Is het te licht, dan zet je hem zachter.’ Ik maakte geen gebruik van lichtmeters of berekeningen, ik ging fotograferen op gevoel en leerde goed kijken.

Dat brengt ook weer vertrouwen, je gooit jezelf in het diepe en dan lukt het ook?

Dat klopt, maar soms verpest je ook dingen. Er zit wel druk achter, mensen betalen en hebben een verwachting. Natuurlijk vertelde ik niet dat het mijn eerste betaalde klant ooit was, daar geef je zo’n man ook geen fijn gevoel mee. Je moet jezelf in het diepe gooien als je iets wilt, het gewoon doen.

Voor makelaars fotografeerde ik interieurs van woningen die zij in de verkoop hadden. Ik liep naar binnen, bood aan een eerste opdracht gratis te doen en zei dat ik betere foto’s voor hun brochures kon maken. Na een tijdje fotografeerde ik zo’n vijftien woningen per week waardoor ik de studio over kon nemen en meer apparatuur kon kopen. Zo ben ik gestart.

Cees Noort raadde mij aan openingen te bezoeken in de Kahmann Gallery in Amsterdam. Toen ik de werken zag die daar geëxposeerd werden wist ik dat ik kunstfotograaf wilde worden. Mijn fotografie beperkte zich tot wat anderen van mij vroegen, ik wilde mijn eigen werk laten zien. Drie maanden lang plande ik fotoshoots waarbij ik iedereen die meewerkte uitlegde dat het een experiment was om mijn signatuur te vinden en dat ik geen idee had waar het heen zou leiden.

Roy Kahmann zag wel iets in deze beelden, maar hij zei ook dat het niet goed genoeg was. Hij bood aan mij twee jaar lang te begeleiden, onder voorwaarde dat ik naar hem zou luisteren. We spraken regelmatig af, bekeken mijn werk samen en hij gaf zijn kritische mening. Van hem leerde ik kijken en zo vond ik mijn signatuur.

Als je op zoek bent, ga je alle kanten uit, je doet alles tegelijk. Ik leerde kijken wat er werkelijk gebeurde, welke kenmerken regelmatig in mijn werk terugkwamen en blijkbaar bij mij hoorden. ‘Kill my darlings’ was ook een wijze les. Als je zelf enthousiast bent over een goede foto maar hij past niet in het geheel gaat hij eruit. Dat is lastig, je hebt er hard aan gewerkt, bent er echt blij mee, maar je gebruikt de foto niet omdat een ander dit adviseert. Dat was part of the deal. Als ik er nu op terugkijk, begrijp ik waarom hij dit adviseerde. Maar op dat moment zag ik dat niet.

Een van de eerste beelden waar Kahmann iets in zag is uiteindelijk door een jury verkozen voor de cover van het boek New Dutch Photography Talent. Inmiddels worden mijn foto’s wereldwijd geëxposeerd en verkocht.

Vind je het fijn uitgedaagd te worden of angsten te overwinnen?

Het is niet zo dat ik het bewust opzoek, maar als het er is maakt het mij niet uit. Soms is het een extra stimulans, door uitdagingen word je alleen maar beter. Ook nu zijn er opdrachten die spanning meebrengen. Als ik word gevraagd een shoot te doen voor de Britse Vogue, dan komt daar wel een gezonde druk bij kijken. In mijn studio maak ik gebruik van een visagist en een stylist, daar staan twintig mensen op de set. Op de dag zelf doe ik wat ik moet doen en laat het komen. Ik zal het niet laten blijken als ik iets spannend vind.

Je bewandelt niet de makkelijkste weg, leunt niet achterover als je iets bereikt hebt. Je blijft nieuwe uitdagingen aangaan, zoekt steeds weer nieuwe mogelijkheden om daar te komen waar je wilt zijn.

Het gaat bij mij ook niet vanzelf, ik moet ontzettend hard werken om mijn doelen te bereiken. Maar ik ga er wel voor ja. De weg van in opdracht werken naar vrij werk was lang. Ik gebruikte het werken in opdracht om geld te verdienen en maakte tijd vrij om vrij werk te maken. Ik moest het zelf doen. Mijn werk werd al snel verkocht via een galerie en tevens getoond op internationale beurzen. Vanaf dat moment kon ik mij helemaal focussen op kunstfotografie.

Je bent ook bezig bent met bewegende beelden, heb je ambitie om films te maken?

Daar ben ik al een tijdje mee bezig en dat gaat best goed. Ook dit is een zoektocht en ik begin weer van voren af aan. Ik heb een geoefend oog, maar film is totaal anders dan fotografie. Mijn filmpjes maak ik tijdens fotoshoots, behind the scenes en op beurzen, Jelmar van Belle combineert mijn materiaal met filmpjes die hij van mij maakt en plaatst deze content op YouTube. Er zitten hele mooie beelden tussen.

Jelmar begeleidde mij op mijn reis in Marokko en ik heb hem laatst geïnterviewd voor mijn podcast. Deze podcasts publiceer ik omdat ik het interessant vind met andere fotografen en filmmakers te praten over creatieve processen en creatieve denkwijzen. Hoe pakken zij dingen aan, op die manier kan ik mij verdiepen in iemand.

Vertel eens over jouw nieuwste project?

Samen met mijn broer heb ik een waanzinnig mooie expeditie gemaakt naar Nepal. We hebben 26 dagen in the middle of nowhere gelopen, samen met twaalf bemanningsleden. We hadden dragers mee, een kok en twee gidsen. Wij leefden midden in de natuur en sliepen in tenten.

Jaren geleden beklom ik samen met mijn broers en honderd andere mensen de Kilimanjaro voor War Child. Daar ontdekte ik dat ik het heel fijn vind hoog in de bergen te zijn. De fysieke uitdaging van het klimmen vind ik heerlijk en ik geniet ontzettend van de spectaculaire uitzichten. Ik was zo geïntrigeerd door extreme expedities dat ik zo’n beetje alle documentaires heb gekeken over de Mount Everest en de K2. Maar ja, ik ben geen klimmer en wil niet teveel risico nemen als vader van 4 kinderen.

Voor mij was de Himalaya de ultieme tracking. Daarom zijn we naar Nepal gereisd, ik wilde de Mount Everest gezien hebben. Toen de organisatie die alles voor ons regelde begreep dat het een foto expeditie zou worden, adviseerden zij daar te gaan waar bijna niemand komt. We reisden ironisch genoeg naar Annapurna, de drukste trackingsplaats van Nepal. We kwamen alleen op het Annapurna Circuit om voorraad in te slaan, verder verbleven we midden in de natuur. De hoogste punten die wij bereikt hebben waren de passen. Je bent aan het zwoegen en ploeteren, hebt geen lucht, je hoofd doet zeer, het is echt afzien. Maar dan sta je op de top en maakt daar foto’s, dat is fenomenaal. Het is een euforisch gevoel, het uitzicht is fantastisch, een prachtige belevenis.

Het interessante was dat het voor mij ook nieuw was, het landschap was min of meer het hoofdonderwerp. Elk uitzicht dat je ziet is indrukwekkend, het is niet zo dat je maar hoeft te klikken voor een goede foto want er komt nog steeds veel techniek en eigenheid bij kijken. Uiteindelijk vond ik mijn weg, ik zocht naar abstractere beelden en paste mijn signatuur toe op het landschap.

Soms liepen we drie of vier dagen achter elkaar zonder dat we mensen tegenkwamen en passeerden we alleen zo af en toe een wild paard. Via de gangbare paden kwamen we in dorpjes terecht waar ik portretten maakte. Ook in de afgelegen dorpjes lieten mensen zich fotograferen, uiteindelijk heb ik zo’n 50 portretten kunnen schieten. Het is een hele productieve reis geweest.

Wat was jouw mooiste ervaring daar?

Na een reis door de jungle regende het zo hard dat wij aan het einde van de dag onze tenten niet op konden zetten omdat de grond te zacht was. Er stond een klein huisje in de buurt waar onze gids naar binnen ging om te vragen of wij onze tenten misschien in hun tuin op mochten zetten. Zij vroegen ons meteen om binnen te komen. Het huisje was echt piepklein en er waren zo’n 13 of 14 mensen in het huisje, waaronder 8 kinderen. Zij waren vanwege de vakantietijd naar opa en oma in de bergen gekomen met hun ouders. Deze mensen zeiden dat wij onze tenten niet op moesten zetten omdat het veel te hard zou gaan regenen en zij nodigden ons uit in het huisje te slapen. Op matrasjes op de grond sliepen we samen met 8 kinderen in de kinderkamer, dat maak je nooit meer mee. Deze mensen deelden alles, we hebben zelfs met ze meegegeten. Zo bijzonder.

Wat wil je je kinderen meegeven als wijsheid door jouw ervaringen?

Als je iets wilt, ga ervoor. Werk keihard, focus en doe alles wat je wilt doen. Als het niet lukt, probeer het nog vijftig keer. Zoek een andere weg om het voor elkaar te krijgen, dan lukt het je uiteindelijk.

Het is als met het YouTube kanaal en de podcasts, in het begin is het heel ongemakkelijk voor de camera te staan of iets in de microfoon te zeggen. Ook omdat het in Nederland vaak gek wordt gevonden als je zoiets doet. Je steekt je nek uit en bent een beetje anders, mensen zeggen al snel dat je jezelf blijkbaar wel erg interessant vindt. Toch is het wat ik wil doen, dus doe ik het gewoon. Na de eerste twee opnamen had ik op kunnen geven omdat het niets was, gewoon kunnen stoppen. Maar ik geef niet op, ik geloof ergens in. Van de eerste filmpjes word je misschien niet heel enthousiast, maar je groeit niet als je er dan mee stopt. Trek er minstens een jaar voor uit om te kijken of het een succes kan worden. Als het dan nog steeds niet natuurlijk of niet goed voelt, kun je er alsnog mee stoppen. Nu ben ik al best tevreden over de beelden die ik maak, ook de podcast gaat veel makkelijker. Zo werkt het, hoe vaker je iets doet, hoe makkelijker het gaat.

Je hebt inmiddels diverse boeken uitgegeven, een mooi oeuvre.

Een mooi project was het boek ‘Amsterdam Portraits’ dat uitgegeven is in verband met een speciaal project. Met een mobiele studio, een grote omgebouwde aanhanger, stonden wij tien dagen op diverse plekken in de stad. We hebben willekeurige mensen gevraagd of zij op de foto wilden. Ik maakte de foto’s en moest klaarstaan omdat wij vaak maar een paar minuten hadden om de foto te maken. We hebben meer dan 300 mensen gefotografeerd, die ergens naar onderweg waren. Het boek bevat een diversiteit aan portretten, allemaal ergens in Amsterdam geschoten.

Heb je een idee wat je komend jaar gaat doen?

Dit jaar focus ik op vrij werk in mijn studio en ik wil films maken.

Wat wil je nog realiseren, heb je nog doelen?

Al mijn dromen zijn wel uitgekomen, ik heb een fijn gezin, prachtige kinderen en ik geniet van mijn werk. Ik word vertegenwoordigd door een aantal mooie galeries die mijn werk verkopen. Er zijn een aantal prestigieuze prijzen die ik graag wil winnen. Wat ik fantastisch zou vinden is als over een jaar of 10, 15 een overzicht van mijn werken getoond zou worden in een mooi museum. Maar hoe ik nu werk is voor mij perfect, ik geniet en leef mijn droom, zo voelt het.

Bastiaan Woudt
www.bastiaanwoudt.com

 

20 maart 2020
Interview en tekst: Monique Bakker